Hoe vind ik mijn authentieke zelf?
Ik was wat vroeg, zodat er tijd was te landen voor we elkaar spraken. Stilte reist trager dan mijn lichaam en aangezien ik er helemaal wilde zijn was ik in feite precies op tijd. Zo heb ik trouwens ook een voorkeur voor oudere gebouwen, omdat het net is of de omgeving van het gebouw al wat meer aan de bakstenen gewend is.
Even later zitten we aan een ronde tafel en ik luister naar de woorden tussen haar woorden. Het is makkelijk ons te verliezen in de betekenis van de zinnen, maar mijn interesse gaat vooral uit naar de klank van het verhaal, het ritme en de stilte die tussen de woorden klinkt. Ik was dan ook verbaasd toen ze midden in een zin stilviel en me aandachtig aankeek. Sorry dat ik zoveel ratel, zei ze, maar is het net of de woorden me helpen bij mijn vertrouwen te komen, alsof ik eerst dat masker nodig heb voordat ik er helemaal kan te zijn. Ik glimlachte om deze eenvoudige, maar prachtige wijsheid.
Nieuwsgierig geworden?
Ontvang gratis een hoofdstuk uit 'Donker, de ongeziene kant van heel zijn'
Oude Grieken
Tijdens toneelstukken in het oude Griekenland droegen acteurs grote maskers. Elke acteur had er een aantal, zodat ze meerdere karakters konden spelen. Deze maskers heten ‘persona’, waar via het Latijn uiteindelijk het Nederlandse woord persoon uit is voorgekomen. Waar wij over het algemeen denken dat ‘ik’ (of mijn persoonlijkheid) is wie ik ben, is het eigenlijk het (grote) masker dat we dragen.
Tegenwoordig geven we een acteur een Oscar als hij of zij de rol zo overtuigend speelt, dat we even vergeten dat het een film is. In die zin verdienen we allemaal een Oscar, we gaan compleet op in de rol van onze persoon en vergeten dat het ‘maar’ een masker is. ‘Ik’ is niet wat ik ben, maar het masker dat ik draag. We gebruiken woorden en allerlei activiteiten (zoals bijvoorbeeld ons werk) om dat masker krachtiger te maken, onszelf te overtuigen dat we iemand zijn. We gaan zo op in ons toneelstuk dat we vergeten dat die iemand maar een rol is, wat we zijn is oneindig veel meer.
Tijdens de stilte die in ons gesprek viel, verdwenen even de maskers. Het is waarschijnlijk de reden dat stilte zo spannend voelt, al helemaal als we samen met een ander stil zijn. Het masker dat we dragen hebben we ons eigen gemaakt om te kunnen functioneren in de wereld, erbij te horen, maar vooral ook omdat het veiligheid gaf. Het was de noodzakelijke beschermlaag om ons emotioneel en fysiek veilig te voelen. Ook al hebben we, nu we volwassen zijn, allerlei andere mogelijkheden om voor onszelf te zorgen, we zijn zo gewend geraakt aan het ‘verhaal van ik’, dat we zonder er verder over na te denken deze rol vol passie blijven spelen.
Mijn authentieke zelf
Natuurlijk is ook voor een volwassene het ‘ik’ nodig. Zonder ego, zonder besef van mijn rol in de wereld is het lastig te functioneren. Als ik midden in een supermarkt luid begin te zingen (al helemaal in deze tijd) zal dat niet per sé gewaardeerd worden, net zoals naakt over straat rennen ook niet altijd de meest handige keuze is. Alleen is het jammer dat we ons masker ook dragen als we bij geliefden of goede vrienden zijn. Sterker nog, we dragen zelfs (deels) ons masker als we alleen zijn, hoe we onszelf ervaren, wat we onszelf toestaan te dromen. Verstopt achter onze persona beschuldigen we anderen dat ze ons niet zien zoals we werkelijk zijn. Ons authentieke zelf leven is dus niet iets wat we moeten doen, maar iets wat we moeten laten (of afzetten).
Laat daarom af en toe je masker op het nachtkastje liggen. In het begin voelt dat wat vreemd, je ware gezicht zag misschien al jarenlang de zon niet meer. Het kan best onwennig, onhandig of ongepast voelen. Als je opnieuw leert fietsen kletter je ook af en toe tegen de grond. Gelukkig is het maar een schram of een bult die je oploopt, we weten beiden dat je best tegen een stootje kunt.
Zo zaten we dus samen even stil. Alle woorden die ervoor en erna kwamen waren veel minder belangrijk dan de verbinding in dat moment. Zonder weten, zonder doel of oplossing ontmoetten we elkaar daar echt.
Wie ben je zonder masker, zonder je persona? Voelt het soms onmogelijk om echt je authentieke zelf te leven? Je bent welkom voor een coaching sessie.